“The sun, it shines on everyone. No discrimination! The rain, it falls on everyone. No discrimination!” (Mặt trời soi sáng cho tất cả mọi người.  Đừng kỳ thị! Mưa rơi xuống trên tất cả mọi người. Đừng kỳ thị!) Đó là những ca từ của một trong những ca khúc được hát lên từ đáy lòng của các bạn trẻ ở trại Viet Wake Up 2015 – California diễn ra ở Wrightwood từ ngày thứ Sáu, 6 tháng 3 đến Chủ Nhật 8 tháng 3 năm 2015. Những người trẻ đã hát với cả tấm lòng, như chưa bao giờ họ được hát như vậy. Bởi chăng âm nhạc và tình huynh đệ đã làm dịu đi những mặc cảm và nỗi đau mà họ mang theo bên mình trong nhiều năm tháng?

Họ là khoảng gần 60 thanh niên phần lớn trong độ tuổi từ 18-38 tuổi, nam, nữ, và LGBT.  Thành viên nhí nhất của trại là em Albert, 8 tuổi. Họ đến từ nhiều vùng khác nhau của California, trong đó đông nhất là miền Nam, để tham dự trại “Wake Up 2015” dành cho người Việt. Theo trang web langmai.org, “Wake Up!”,  tiếng Việt có thể dịch là “Thức dậy đi!”, là một phong trào dành cho các bạn thanh niên do Thiền Sư Thích Nhất Hạnh (người mà đệ tử xuất gia và tại gia thường gọi là Thầy hay Sư Ông) ở Làng Mai, nước Pháp khởi xướng vào mùa hè năm 2008. Tên chính thức của phong trào là Đoàn Thanh Niên Phật Tử và Không Phật Tử Phục Vụ Cho Một Xã Hội Lành Mạnh và Từ Bi (Young Buddhists and Non-Buddhist for a Healthy and Compassionate Society). Sự thực tập chính của Đoàn là năm phép thực tập chánh niệm (Năm Giới) và những phương pháp thực tập căn bản của Làng Mai có tác dụng giúp chuyển hoá, hoà giải, và chữa lành để giúp các bạn trẻ có thể vượt thoát những vấn đề khó khăn, bế tắc của người trẻ trong xã hội hiện đại.

Quý thầy và sư cô Làng Mai hướng dẫn trại “Đón Mừng Sự Sống” (Ảnh: Cathy Ngô)

Trại Viet Wake Up kỳ nầy được hướng dẫn bởi bốn thầy và ba sư cô Làng Mai đến từ Tu Viện Mộc Lan ở Batesville, Mississippi và Tu Viện Lộc Uyển ở Escondido, California.  Vì đất trại không xa Tu Viện Lộc Uyển nên kỳ trại đã may mắn có thêm sự hỗ trợ của ba vị thầy cô khác đến từ Tu Viện Lộc Uyển. Theo Sư Cô Đẳng Nghiêm, vị ni sư hướng dẫn chính của trại, tuy phong trào Wake Up khắp nơi trên thế giới được người trẻ  Âu Châu, Mỹ Châu, và Á Châu hưởng ứng nồng hậu, phần lớn thanh niên người Việt hải ngoại lại chưa biết về phong trào này. Đó là lý do mà một số thầy và sư cô trẻ người Việt đến từ các tu viện Làng Mai bên Pháp và Mỹ đã hàng năm lên đường để quảng bá phong trào Wake Up trong những cộng đồng người Việt hải ngoại. Mục đích của các vị là đem Phật Pháp đến với các em thanh niên từ 18-38 tuổi, sinh ra hoặc lớn lên tại hải ngoại, ít có cơ hội tiếp xúc với Phật Pháp.

Cũng như chuyến khởi hành đầu tiên vào mùa xuân 2014, trong chuyến đi năm nay 2015, quý thầy cô sẽ hướng dẫn các trại Wake Up ở khu vực Bắc Mỹ. Bốn đất trại cho năm nay gồm có Wrightwood, California (6 đến 8 Tháng Ba); Davie, Florida (13 đến 15 Tháng Ba); Houston, Texas (20 đến 22 Tháng Ba); và Toronto, Canada (27 đến 29 Tháng Ba). Ở mỗi nơi các vị sẽ tổ chức một buổi thuyết trình công cộng cho mọi người và một khóa tu ba ngày dành riêng cho người trẻ gốc Việt. Tại California, buổi thuyết trình công cộng đã diễn ra một cách thành công hôm thứ Năm, ngày 5 tháng Ba, tại Trường Đại Học Cộng Đồng Golden West ở thành phố Huntington Beach, với khoảng 100 thính giả phần lớn là người trẻ. Buổi thuyết trình của quý thầy cô đã gây nhiều cảm hứng cho thính chúng.  Nhiều người sau đó đã tìm hiểu ngay thông tin để tham gia vào các nhóm thực tập thiền chánh niệm ở địa phương. Có bốn bạn trẻ sau khi nghe thuyết trình đã đăng ký để được tham dự kỳ trại bắt đầu ngay vào ngày thứ Sáu hôm sau!

Đất trại của Viet Wake Up 2015 – California được chọn ở Harmony Pines Camp and Retreat Center in Wrightwood, 1.5 giờ lái xe từ quận Cam. Vùng đất trại xinh đẹp này toạ lạc ở độ cao 6,000 bộ.  Không khí miền núi ở đây thật trong lành và thoảng mùi nhựa thông. Thấp thoáng trong cánh rừng thông hùng vĩ của núi rừng San Gabriel là sáu túp lều lớn nhỏ để ngủ, một phòng ăn và phòng sinh hoạt, một cái yurt (kiến trúc hình tròn với mái nhọn hình nón theo kiểu người du mục Đông Á) dùng làm chỗ hội họp, vui chơi, ngồi thiền.  Ngoài ra còn có một phòng thiền nhỏ ấm cúng hơn và một phòng chơi với nhiều trò chơi cho người trẻ.  Bây giờ là đầu tháng Ba, nhiều phần của đất trại vẫn còn phủ tuyết là cơ hội lý tưởng cho Albert và các em trẻ khác chơi trượt tuyết, ném banh tuyết, đắp người tuyết.

Chủ đề của kỳ trại này là “Đón Mừng Sự Sống”, như một lời nhắc nhở người trẻ thức dậy từ những phiền muộn, lo âu, căng thẳng để ý thức và tận hưởng những nhiệm mầu của sự sống trong họ và chung quanh họ. Tất cả sinh hoạt trong trại đều sử dụng tiếng Anh để các bạn trẻ không am hiểu tiếng Việt có thể theo dõi. Các trại sinh được chia ra thành nhiều nhóm nhỏ từ 10-12 người gọi là gia đình. Mỗi nhóm được đặt những cái tên rất thiền như “Bây Giờ và Ở Đây”, “Thở và Cười”, “Không Bùn, Không Sen” v.v.

Các trại sinh được chia ra thành nhiều nhóm nhỏ từ 10-12 người (Ảnh: Thanh Kim)

Bắt đầu từ 10:30 sáng thứ Sáu, và kết thúc vào lúc 4:00 chiều Chủ Nhật, chương trình trại thật là phong phú với nhiều hoạt động khác nhau làm cho trại sinh không có cảm giác buồn chán vì không có việc gì làm hoặc căng thẳng vì lịch trình quá bận rộn. Mỗi ngày các em được ăn ba bữa trong im lặng, tận hưởng những món ăn chay ngon lành và bổ dưỡng nấu bởi quý cô bác Phật tử của nhóm Nụ Hồng, Sợi Nắng, và Xóm Dừa.  Mỹ Lan Math, 18 tuổi, (trẻ nhất trại nếu không tính bé Albert), sinh viên năm thứ nhất của Trường Đại Học Cộng Đồng Golden West, cho biết: “Kỳ trại là một kinh nghiệm rất tâm linh đối với em. Em đã có cơ hội để kết nối trở lại với chính mình và thiên nhiên. Một trong những bài học ở đó mà em tâm đắc nhất là “your soul mate is you” (người tri kỷ của bạn là chính bạn). Tất cả các hình thức thực tập thiền như thiền thở, thiền ngồi, thiền đi, thiền ăn, thiền trà, thiền nói chuyện, thiền ôm nhắc nhở em rằng em có thể thực tập thiền vào bất cứ lúc nào trong ngày; giúp em có thể đối thoại với chính mình một cách sâu sắc hơn.” Người tri kỷ của bạn là chính bạn, đó là lời nhắn nhủ của Sư Cô Đẳng Nghiêm đến người trẻ với mục đích khuyên họ nên để dành thì giờ dừng lại những giao lưu với thế giới bên ngoài, quay về với chính bản thân mình, nhìn thật sâu để có thể hiểu và làm chủ được thân và tâm của mình. Sau khi hiểu, thương, và chấp nhận chính mình rồi thì các bạn trẻ mới có thể hiểu, thương,và chấp nhận người khác dễ dàng hơn.

Từ phải: Hiếu và Mỹ Lan trong buổi lễ truyền giới (Ảnh: Cathy Ngô)

Chỉ sau một thời gian rất ngắn thực tập thiền, mọi người ở trại ai cũng chậm lại, thanh thản hơn và bình an hơn. Họ đã có thể dành cho nhau những nụ cười, cái ôm, những tâm tình thổ lộ mà trước đó họ thấy khó có thể làm được. Cũng theo Mỹ Lan: “Mọi người ở trại thật là tốt, thật là dễ thương, thật là duyên dáng. Em gần như quên hẳn là trên đời này còn có những người như vậy.  Ở dưới phố, mọi người luôn luôn vội vàng chạy để đến một nơi nào đó, để làm gì đó, và họ không duyên dáng chút nào. Ở trại mọi người đã dành thì giờ để thở, để đi, để ăn, để dừng lại và suy nghĩ. Thật là mới mẻ đối với em.”

Em gần như quên hẳn là trên đời này còn có những người như vậy (Ảnh: Thắng Nguyễn)

Các bạn trẻ có cơ hội để chia sẻ những ưu tư, khó khăn của mình trong các nhóm chia sẻ (sharing circles). Về các nhóm chia sẻ này, Mỹ Lan tiết lộ thêm: “ Kỳ trại rất là xúc động. Nhiều bạn trẻ đã có thể trình bày những cảm xúc của mình, những bế tắc tuyệt vọng mà họ mang theo bên mình trong một thời gian dài vì không có ai để thổ lộ. Em thật sự biết ơn những buổi chia sẻ trong nhóm ở trại. Người trẻ đã có thể buông bỏ được những gánh nặng mà họ mang trên vai lâu nay. Họ đã có thể khóc, cho phép mình được khóc và cười.”

Vào sáng Thứ Bảy, Sư Cô Đẳng Nghiêm và Thầy Chỉnh Quang đã cho một bài giảng về Lục Hoà. Đây là sáu phương pháp để giữ hoà khí trong một cộng đồng nhưng lại có thể được áp dụng có hiệu quả trong gia đình và trong quan hệ với những người thương của mình. Bài giảng đã được cô và thầy trình bày một cách khéo léo với Sư Cô Đẳng Nghiêm trong vai diễn giả và Thầy Chỉnh Quang trong vai sidekick.

Một phương pháp trong Lục Hoà là “Khẩu Hoà Vô Tranh” – muốn có hoà khí trong cộng đồng thì lời ăn tiếng nói với nhau phải giữ gìn cho được ôn hòa nhã nhặn. Sư Cô nhắc đến chữ “Tương Kính Như Tân” nghĩa là vợ chồng phải kính trọng lẫn nhau như là khách hay như những người bạn mới vậy. Câu này tuy vậy không chỉ áp dụng cho vợ chồng mà thôi mà còn có thể được thực tập trong các mối quan hệ khác với người thương của mình như cha mẹ và con cái, bạn trai và bạn gái v.v.

“Kiến hòa đồng giải” là một phương pháp khác được nhắc tới trong bài giảng. Các bạn trẻ được khuyên phải chia sẻ quan điểm và ý kiến của mình nhưng không cần phải khư khư ôm chặt lấy ý kiến quan điểm đó. Ngược lại, sau khi chia sẻ rồi người trẻ nên học buông bỏ cái ý kiến đó đi. Trái ngược với tư tưởng Tây Phương cho rằng mỗi người phải biết đứng lên bảo vệ cho cái mà mình cho là đúng, cách sống mà quý thầy cô giới thiệu là tinh tuý của văn hoá Phương Đông: hy sinh cái tôi của mình cho hoà khí cộng đồng. Cái giải pháp được chọn tuy không phải là giải pháp tốt nhất nhưng là giải pháp mà mọi người cùng chấp nhận được. Còn nếu như khăng khăng phải chọn cách tốt nhất để rồi bất hoà với nhau thì đâu còn ai vui vẻ, hạnh phúc mà thừa hưởng cái kết quả của giải pháp đó.

Tìm hiểu và thảo luận năm giới trong nhóm  (Ảnh: Cathy Ngô)

Tối Thứ Bảy, các trại sinh có cơ hội tìm hiểu và thảo luận năm giới trong nhóm (gia đình) của mình. Thay vì thuyết trình năm giới cho các bạn trẻ nghe, quý thầy cô đã để cho các bạn tự tìm hiểu trong nhóm của mình. Mỗi nhóm  được phân công tìm hiểu về một hoặc hai giới. Khi họp các nhóm trở lại, mỗi nhóm  đã chia sẻ về những gì mà họ học hỏi được lẫn nhau bằng cách đóng một kịch ngắn. Mỗi bản kịch phản ánh được nội dung của giới mà nhóm  đó đã tìm hiểu. “Cách học hỏi này rất sáng tạo, vui nhộn cho các bạn trẻ, và cũng cho họ cơ hội để nói lên tiếng nói của mình trong cái hiểu về giới và cách áp dụng giới đó vào đời sống hàng ngày”, Sư Cô Đẳng Nghiêm nhận xét.

Khi chia sẻ về giới thứ tư, lắng nghe và ái ngữ, bạn K đã nén xúc động kể lại những khó khăn đau khổ mà bạn phải trải qua trong quan hệ với người bạn trai. Bạn tiết lộ là ngay trước kỳ trại đã thực tập dùng ái ngữ viết một lá thư dài để hoà giải với bạn trai của mình. Bạn L kể lại lúc nhỏ bị ba đánh đến nỗi em trai phải can thiệp. Nỗi đau đó vẫn còn đeo đuổi bạn suốt mười mấy năm nay làm cho bạn chưa thể hoà giải được với ba mình. Riêng các bạn LGBT có nhóm riêng của mình và đã có những chia sẻ rất hết lòng và sâu sắc, nhiều bạn đã khóc khi có cơ hội mở lòng ra nói về những đau khổ, mặc cảm do bị kỳ thị mà họ phải mang trong lòng trong một thời gian dài. Sau thảo luận ở nhóm là phần trình bày của mỗi nhóm trước cả trại. Mọi người được nhiều phen cười nghiêng ngửa khi xem phần diễn xuất rất dễ thương của bé Albert (8 tuổi) như một người đi tìm hạnh phúc, của thầy Pháp Khải trong vai một kẻ bán ma tuý (drug dealer).  Nhưng cảm động nhất vẫn là phần chia sẻ của nhóm LGBT. Bạn H đã dạy trại viên nói các chữ lesbian, gay, bisxual, và transgender bằng tiếng Việt (đồng tính nữ, đồng tính nam, lưỡng tính, và chuyển tính). Bạn L không kìm được xúc động khi bộc lộ với mọi người rằng điều quan trọng nhất là sống có phẩm cách và vượt lên được mặc cảm thua kém. Bạn T chia sẻ rằng mặc dù bạn ấy đã chọn để nuôi dưỡng niềm vui và hạnh phúc trong hiện tại, những khối đau của quá khứ thỉnh thoảng vẫn biểu hiện và làm cho mình khổ. Sự thực tập cần thiết mà bạn đã học được là quyết không tưới tẩm vun bón nữa cho khối đau này bằng cách không sống lại quá khứ, không quay đi quay lại trong đầu mình những cuốn phim cũ của những ngày khổ đau, mặc cảm, tuyệt vọng.

Sáng sớm Chủ Nhật đã có 12 trại sinh trong tổng số 58 tự nguyện xin được thọ nhận năm giới từ Sư Cô Đẳng Nghiêm và Thầy Pháp Đôn trước sự chứng kiến của quý thầy cô và trại sinh. Mặc dù máy sưởi của thiền đường nơi buổi lễ truyền giới diễn ra bị hỏng mất một lúc, và buổi lễ cử hành thật sớm vào lúc 6:30 sáng Chủ Nhật – giờ mà các bạn cùng trang lứa với họ còn đang say ngủ có thể là sau một đêm thứ Bảy chơi khuya – buổi lễ truyền giới đã diễn ra trong không khí trang nghiêm mà ấm áp tình người.

Các trại sinh đã thức dậy thật sớm, bất chấp cái lạnh buổi sớm của núi rừng San Gabriel đang xuân, tụ tập khá đông đủ tại thiền đường chính để chứng kiến và hỗ trợ các bạn của mình phát nguyện đi theo con đường thiện và lành, con đường của tình thương và sự hiểu biết.  Cuối buổi lễ, các bạn mới thọ giới được chụp hình lưu niệm với quí thầy cô lúc này đang trong bộ y phục đẹp nhất của họ (y màu vàng đắp trên áo nâu sồng vẫn mặc thường ngày). Sau đó toàn trại đã vừa chụp hình lưu niệm vừa hát chung những bài thiền ca. Một cảnh tượng thật là đẹp, thật là lành. Không ai còn cảm thấy lạnh nữa, tình huynh đệ đã thật sự sưởi ấm cho họ, bầu nhiệt huyết của những người vừa mới tìm ra một con đường nung nấu họ. Trong những lúc như vậy cái tôi của mỗi người bất chợt thu nhỏ lại tới vô hình, nhường chỗ cho một cái gì đó thật, lành, và đẹp hơn phát lộ, đó là tình huynh đệ, là sự gắn bó của những kẻ đang cùng đi với nhau trên một con đường hướng thiện vui mừng có thêm 12 bạn đồng hành.

Hạnh phúc vì vừa mới tìm ra một con đường tâm linh (Ảnh: Cathy Ngô)

Kỳ trại đã kết thúc vào chiều Chủ Nhật bằng một buổi chia sẻ cùng với các tiết mục văn nghệ tự biên tự diễn của trại sinh và quý thầy cô. Sau phần chia sẻ của trại sinh về thành quả gặt hái được trong kỳ trại, phần trình diễn thời trang “Dharma Catwalk” của quý thầy đã mang lại cho các bạn trẻ những tràng cười thoải mái. Các bạn trẻ cũng đã góp vui không kém bằng một điệu múa quạt mà họ đã tập luyện chỉ trong vòng một buổi chiều.

Các bạn trẻ cũng đã góp vui không kém bằng một điệu múa quạt (Ảnh: Anh Thư)

Sư Cô Đẳng Nghiêm cho biết tâm nguyện lớn nhất của Thiền Sư Nhất Hạnh là đem đạo Phật đi vào cuộc đời, thể hiện hình ảnh của đức Phật như là một con người.  Trong kỳ trại này các trại sinh đã thực sự cảm nhận được điều đó. Quý thầy cô đã chia sẻ những gì rất thật, rất con người về cuộc đời và về sự tu học hàng ngày của mình. Họ cũng chơi ném tuyết, đắp người tuyết, bóng bàn, bóng chuyền và những trò chơi trong vòng tròn với các bạn trẻ. Người trẻ không thấy các thầy cô là những hình ảnh xa lạ như trước nữa, mà các bạn thấy họ như là những người bạn của mình. Tuy chỉ trong mấy ngày của khóa tu, các em tiếp xúc được với tình bạn, tình đồng hương, với bình an và hạnh phúc chân thực, và trái tim của các em đã mở ra.

Anh Nguyễn Xuân Thắng, 30 tuổi, giáo sư môn hoá học của Trường Đại Học Cộng Đồng Mt. San Antonio College, cũng là trưởng ban tổ chức trại đánh giá về kỳ trại: “Thật là một kinh nghiệm tuyệt vời, nhiều thật nhiều bạn đã có sự chuyển hoá thật sự, một số đã có những chuyển hoá thật bất ngờ…” Anh cho biết khoảng 1/3 trại sinh là những người mới lần đầu tiên được làm quen với các phương pháp thực tập chánh niệm ở trại Wake Up kỳ này. Anh Thắng nói thêm rằng: “Sau kỳ trại nhiều bạn đã email hoặc post trên Facebook hoặc kể lại với em rằng họ đã học được những phương pháp thực tập và áp dụng vào đời sống của họ như thế nào. Ví dụ như một cô bạn của em nói cô ấy đang trải qua khó khăn trong quan hệ với bạn trai của mình. Qua kỳ trại này hai người đã có thể hoà gỉai và kết nối trở lại với nhau. Một số bạn LBGT tham dự trại, phần lớn đều mới tiếp xúc với các phương pháp thực tập chánh niệm lần đầu tiên. Các bạn này đã ôm em lúc chia tay và thành thật cám ơn em đã mời họ dự trại. Các bạn trẻ nói họ rất biết ơn bởi vì kỳ trại này đã giúp cho họ có một cái nhìn mới mẻ về đạo Phật và cuộc sống, họ rất cần một kỳ trại như vậy.”

Những chiếc xe cuối cùng đã đưa trại sinh rời khỏi đất trại trả lại sự yên ắng cho núi rừng San Gabriel. Chỉ còn lại quí thầy cô trọ lại trại một hôm nữa trước khi lên đường tới một trại khác ở Florida. Ngày mai trại sinh ai nấy trở về với công việc thường ngày của mình, những sinh viên, học sinh, giáo viên, nhà thiết kế, kỹ sư, kế toán viên v.v. Nhưng có thể là một điều gì đó đã xảy ra trong mỗi người. Một số nhỏ đã tìm ra con đường tâm linh của mình. Một số khác sẽ nhớ rằng có một cách sống làm cho con người trở nên thiện và lành hơn như vậy. Và có thể đối với một số khác tất cả chỉ là một kỷ niệm đẹp. Đối với quý thầy cô những hạt giống của trí tuệ và từ bi mà họ vừa mới gieo xuống có thể sẽ nảy mầm nay mai và tiếp tục mang đạo Phật đi vào cuộc đời như vị thầy của họ vẫn hằng mong mỏi.

Chuyến hoằng pháp Viet Wake Up ở Bắc Mỹ năm 2015 của quý thầy cô Làng Mai sẽ tiếp tục diễn ra ở các địa điểm sau đây:

Davie, Florida: từ 13 đến 15 Tháng 03

Houston, Texas: từ 20 đến 22 Tháng 03

Toronto, Canada: từ 27 đến 29 Tháng 03

Quý vị có thể đọc thêm chi tiết về các kỳ trại Viet Wake Up và phong trào Wake Up nói chung ở trang web: http://www.vietwakeup.org/ và http://www.wkup.org/

Bảo Hải